Papier hier
Wie met een Afrikaan trouwt, trouwt met documenten. Het lachen zou je vergaan, maar 'k probeer de humor in deze momenten te zoeken. Een kleine blik in de administratie-kantoren van Togo.
Visas
Als Europeaan moet ik een visa hebben voor Togo. Zo’n 17 euro per maand. Ze willen me echter elke maand terug zien om dat te regelen! Dat betekent elke maand een stempel in mijn paspoort, waardoor ik over een jaar nieuwe pagina’s moet aanvragen in mijn paspoort. Wilson ging mee, die doet op dit moment overal het woord voor me, en we kregen het voor elkaar dat we 3 maanden tegelijk kregen! Dat scheelt 2 bezoeken per maand aan het kantoor.
De visum vraag je aan via een formulier. De volgende dag haal je het paspoort dan weer op, 4 uur. Om 4 uur staat een groep mensen om een man in militair uniform. Hij leest de namen op die in de paspoorten staan, per land. ‘t Is voor mij een komisch moment, want Pieternella Maatje de Pagter is niet uit te spreken voor een Togolese militair J. Meestal is het die Pakta, Pieteeee(aarzeling)nella (4 seconden stilte)maatie?? Helaas, deze keer vroeg hij na een hele stapel doorgewerkt te hebben wat mijn naam was. Vervolgens dook hij de Nederlandse stapel in die erg klein was. Paspoort werd naar collega toegeschoven, die ieders naam weer oplas en het vervolgens nadat ik heb getekend mijn paspoort geeft.
Een Afrikaan komt aan. Gekleed in blinkende schoenen en dikke buik, schuifelt hij wat verder naar voren. Hij zegt iets en ik zie de lach op vele gezichten. Ik moet op de vertaling wachten, dus lach 5 minuten later. Hij zei met een plechtig gezicht: Ik heb gewerkt in ‘t Franse leger, dus ‘k zou mijn paspoort graag vlug willen.” Waarop de militairen allebei met een lach in hun ogen naar hem kijken en een van hen antwoord: Oh, werkelijk? Dan waren we daar samen! Iedereen lacht, de man pruttelt wat en wacht netjes op zijn beurt. Aanvragen + ophalen van je visa duurt ongeveer 2x 45 minuten, reistijd niet meegerekend.
Om het visa-verhaal op te heffen, kan ik een Togolees paspoort aanvragen. Maar voor een paspoort moeten we een nationaliteitsverklaring hebben van Wilson. Helaas zijn we dat document verloren en moeten nu dus het origineel weer gaan opvragen. 3 maanden geleden hebben we daar al om gevraagd, maar ze kunnen het niet vinden! Waarom niet, vraag ik me af? DAt werd me snel duidelijk afgelopen week. We zijn naar ‘het archief’ geweest. Op de muur boven het buro, dat vol met papieren ligt, hangt Wilsons naam + tel.nr. op een briefje, dus ze zijn hem niet vergeten. Als je dit kantoortje binnenloopt, zit er links een man met 1 vinger op een ouderwetse typemachine een document te tikken. Links is een andere ruimte, de deur staat open. Stapels papier samengebonden en opgestapeld staan een paar rijen dik opgestapeld tegen de muren. Niet in dozen, gewoon een touwtje eromheen. Sommige papieren zijn er blijkbaar tussenuit gevallen en liggen op de vloer, met stukjes eraf gescheurd en een stoffige voetstap eroverheengedrukt. Vraag je je af welke papieren dat zijn? Nou, dat zijn de officiele documenten van de bevolking van Togo! Als je dus het kopie verliest dat je bij aanvraag kreeg, dan moet dat document daar in de kamer gevonden worden. Het is goed georganiseerd hoor, ze weten op de 5 jaar ongeveer nauwkeurig waar je papier moet liggen. Tenzij het natuurlijk in het hele proces op de grond terecht is gekomen, dan zou het wel eens niet in de juiste ruimte meer kunnen liggen. Ik voelde een soort plaatsvervangende schaamte opkomen. Als je zoiets nou aan een buitenlander moet laten zien, dan moet je je toch schamen als Togolees? De man achter de typemachine kijkt me aan. De ministers e.d. weten het hoor! Hun eigen papieren liggen er ook tussen. Maar ze doen geen enkele moeite om het te veranderen.
Bijna, maar nog niet helemaal, bood ik aan om hier een project te starten en de boel te organiseren. Een flink project, maar onderweg naar hier heb ik zoveel mannen werkloos aan de weg zien zitten, enz. Enz. Enz.
We zijn de afgelopen maanden verschillende keren op dit kantoortje geweest. De mensen zijn aardig, maar de hopeloze hulpeloosheid is om wanhopig van te worden. Bidt voor een wonder in dit oud papierarchief, zodat dat document ineens boven water komt ofzo. Of misschien is er een weg zonder dat document?
We zijn ook nog bezig met trouwpapieren legaliseren. Minstens 5 loketten langs geweest in 3 verschillende gebouwen, waarvan de meeste meer dan een keer. MAAR… dat hebben we nu rond. Tenminste, nu moeten we ermee naar Ghana waar de Nederlandse ambassade is, zodat we de Nederlandse stempel erop kunnen krijgen. Informatie is soms wat tegenstrijdig op websites, dus we hopen dat we alle benodigde documenten nodig hebben. 5 dagen nadat we de documenten hebben afgegeven kunnen we de papieren weer ophalen. Dus dat is OF een week in een hotel, of 2 keer op en neer naar Ghana. We gaan maar op en neer. ‘t Is maar 4-5 uur rijden tenslotte. In elk geval heb ik een visum voor Ghana, dus hoef ik daar niet achteraan. En daarna moet ik die papieren trouwens weer opsturen naar Den Haag waar ik dan ons huwelijk kan registreren in Nederland. Sommige dingen moet je niet te lang over nadenken, anders wordt je gefrustreerd.
We werken ook aan papieren voor Willen Programs, het mikrokrediet-project dat we zijn gestart in 2010. We willen het een NGO maken, een officiele organisatie. Maar daarmee helpt mr. Nicolas, dus wij doen maar de helft zelf.
En natuurlijk hebben we ook nog Wilsons visa-proces voor Nederland. We mogen binnen 2 maanden bezwaar aantekenen, wat we gaan doen. Dat betekent weer documenten en nog meer brieven en papieren.
En verder… wen ik aan het leven als getrouwde vrouw in een Afrikaanse stad. Misschien daarover meer in een volgend stukje?
P.S. Allemaal bedankt voor de kaarten en giften die ik via Willeke en mijn vader kreeg! Superleuk, we hebben een muur vol met kaarten.